-
To nie haplologia…
8.04.20168.04.2016Szanowna Poradnio,
słowniki języka polskiego podają zgodnie jeden przykład haplologii: sześcian zamiast sześciościan (wzorem: ośmiościan). Przykład znakomity, ale i chyba nader odosobniony…
Czy istnieje w polszczyźnie więcej takich wyrazów? Czy, przykładowo, można dopatrzyć się haplologii w następujących wyrazach: skoczogonek (skoczoogonek), scenopis (scenoopis), mięsopust (mięsoopust); ewentualnie haplologii „głoskowej”: dysonans (dyssonans), falstart (falsstart)?
Michał Gniazdowski
-
Wielkopolska, Małopolska
18.10.202318.10.2023Dzień dobry, chciałbym zapytać o pochodzenie nazw „Wielkopolska” I „Małopolska”. Jak wiemy korzenie państwa Mieszka I znajdowały się na terenach wielkopolskich. Czy przodkowie księcia, zagarniając cudze ziemie na południu i wschodzie mogli je nazwać małopolskimi? Grecy nazywali swe kolonie „Wielka Grecja”, zaś carska Rosja zwała tereny ukraińskie „Małorosją” (sami byli dla siebie wielką Rosją). Występują tu analogie nazewnicze. Czy podobnie mogło i być na obecnych ziemiach polskich?
-
zapis nazw instytucji3.02.20103.02.2010Jak należy zapisać w nazwie własnej słowa typu generał major, książę, jeśli nie są użyte w skrócie? Szkoła Podstawowa im. majora Henryka Sucharskiego czy Szkoła Podstawowa im. Majora Henryka Sucharskiego? Szkoła Podstawowa im. księcia Przemysła I czy Szkoła Podstawowa im. Księcia Przemysła I?
-
Czy odmieniać tybet, teba, czati, erpatre, tesem, tessarakonteres?19.09.201919.09.2019Szanowni Państwo,
czy odmiana słów lub jej brak w poniższym zdaniu jest prawidłowa?
W pierwszej tebet (1) umieszczono mumię czati (2), a do następnej teba (1) włożono truchło erpatra (3), pięć zmumifikowanych tesem (4) oraz miniatury dwóch tessarakonteres (5).
Z poważaniem
Witold Milczarek
-
Konrad mazowiecki czy Konrad Mazowiecki11.02.202011.02.2020Dzień dobry. Studentka znanej uczelni donosi o wiedzy zyskanej w czasie wykładów. Oto poprawna jest pisownia: Konrad mazowiecki, a nie: Konrad Mazowiecki. Podobnie ma być z innymi przydomkami książąt. Czy to prawda?
Dziękuję
-
Księstwo Słupskie, Hospodarstwo Mołdawskie, Chanat Krymski4.06.20194.06.2019Szanowni Państwo,
proszę o podanie poprawnego zapisu poniższego typu nazw (z nadzieją, że te rozstrzygnięcia pojawią się w SJP): księstwo słupskie, hospodarstwo mołdawskie, chanat krymski czy Księstwo Słupskie (z pewnością zapis dużymi literami jako byt państwowy: Księstwo Warszawskie, Księstwo Kijowskie), Hospodarstwo Mołdawskie, Chanat Krymski. Czy pisownia dużą lub małą literą zależy od stopnia niezależności danego terytorium? Dziękuję bardzo i pozdrawiam, A.B.
-
Litera x w polszczyźnie
2.02.20232.02.2023Szczęść Boże!
Pragnąłbym zapytać o literę „x” w języku polskim. Mianowicie, coraz częściej spotykam się z zapisem wyrazów, np. „ksiądz” czy „książka”, właśnie przez literę „x” („xiądz”, „xiążka"). Czy taki zapis jest poprawny?
Słyszałem, że dawniej litera ta występowała w języku polskim w tych właśnie wyrazach, czego pozostałością mają być skróty „x.” (Ksiądz) oraz „WXL” (Wielkie Księstwo Litewskie).
Z wyrazami szacunku
Bartosz K.
-
pan i sir20.10.201420.10.2014Stadion Old Trafford znajduje się przy Sir Matt Busby Way. W języku polskim przyjęło się jednak, że rzeczownik sir piszemy małą literą. Czy pisownia tego rzeczownika wielką literą w polskim zdaniu jest czymś uzasadniona i czy można ją stosować? Niech za przykład posłuży pierwsze zdanie tego zapytania, w którym pisownia nazwy ulicy jest niezmieniona względem pisowni angielskiej.
-
Pisownia potocznych nazw zabytków oraz obcych dań i napojów 11.02.201611.02.2016Jak zapisywać nieoficjalne nazwy zabytków, np. furta Dominikańska zwana też Uchem Igielnym. Jak zapisać oba człony nazwy Ucho Igielne – dużymi czy małymi literami, czy ująć ją w cudzysłowie?
Jak zapisywać nazwy obce dań, napojów („W wiedeńskiej kawiarni zamówimy różne kawy, np. Maria Theresia z likierem, Fiaker Kaffee z rumem, Wiener Melange, zjeść spaghetti bolognese i Apfelstrudla/Apfelstrudel czy wypić kieliszek Weiss Gespritz”) – dużymi czy małymi literami? Kursywą?
-
przydomki władców17.04.200917.04.2009Hasło z Wikipedii Konrad I mazowiecki ma adnotację: „Określenie mazowiecki jest określeniem odprzymiotnikowym, a nie przydomkiem, więc jako takie powinno być pisane z małej litery; zob. K. Jasiński, Rodowód pierwszych Piastów […]”. Tymczasem encyklopedie i podręczniki stosują tu pisownię dużą literą. Czy istnieją więc wyjątki od podanej reguły (Konrad Mazowiecki, Jadwiga Śląska), dla których poprawna (jedyna?) forma to pisownia dużą literą?
Michał Sobkowski